گذر امن از زمستان ۱۴۰۰ با رکوردشکنی انتقال گاز در کشور

با این حال برنامه ریزی های انجام گرفته در وزارت نفت دولت سیزدهم شرایط را به کلی تغییر داد. گاز در هیچ نقطه ای از کشور قطع نشد. گازرسانی به نیروگاه ها افزایش پیدا کرد و ذخایر سوخت مایع نیز بالا رفت.

یکی از مهمترین دلایل این اتفاق، افزایش ظرفیت انتقال گاز در کنار رشد تولید بوده است. بر همین اساس، انتقال پایدار جریان گاز طبیعی در زمستان ۱۴۰۰ با وجود سرمای بی‌سابقه، رکورد شکست و نسبت به سال ۹۹، حدود ۲.۸ درصد افزایش پیدا کرد.

طول خطوط انتقال گاز کشور اکنون ۳۷ هزار و ۸۸۵ کیلومتر (معادل سه برابر طول قطر کره زمین) است و ۸۸ واحد تأسیسات تقویت فشار گاز، ۳۲۶ واحد کمپرسوری شامل توربوکمپرسور، الکتروکمپرسور و موتور کمپرسور (که از نظر تعداد معادل ۷۵ درصد موتورهای فعال ناوگان هواپیمایی مسافربری کشور است) و ۶۱ مرکز بهره‌برداری خطوط لوله (یارد) وجود دارد.

با توجه به این شبکه گسترده، مقدار گاز انتقالی در ۱۰ ماه سال ۱۴۰۰ حدود ۲۱۹ میلیارد مترمکعب بوده که نسبت به مدت مشابه ۱۳۹۹ افزایش ۲.۸ درصدی داشت (گاز انتقالی در ۱۰ ماهه سال ۱۳۹۹ نزدیک به ۲۱۳ میلیارد مترمکعب گاز بود).

سال ۱۴۰۰ همچنین رکوردی تازه در تاریخ انتقال گاز کشور به مقدار بیش از ۸۵۱ میلیون مترمکعب در ۱۶ دی‌ماه ثبت شد.

علاوه بر اقداماتی که در داخل کشور برای عبور از زمستان بدون قطعی گاز و خاموشی انجام شد، همچنین در آستانه فصل سرد سال، عملیات سوآپ سه‌جانبه بین ترکمنستان، ایران و جمهوری آذربایجان که هفتم آذرماه امسال در حاشیه پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) امضا شده بود، آغاز شد. ایران بر اساس این قرارداد سالیانه ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان تحویل می‌دهد.

فعال کردن دیپلماسی انرژی و توسعه همکاری‌های ایران با کشورهای همسایه به‌عنوان یکی از برنامه‌های وزیر نفت دولت سیزدهم از نخستین روزهای کاری وی در اوایل شهریورماه ۱۴۰۰ در دستور کار قرار گرفت که حاصل آن امضای قرارداد سوآپ گاز بود که اگرچه مقدار آن زیاد نیست، اما از نگاه کارشناسان یک گام مهم است.

با فعال سازی دیپلماسی انرژی و مذاکرات فشرده و چند جانبه، قرارداد سوآپ گاز ترکمنستان امضا شد که با ورود پنج میلیون مترمکعب گاز از انتهای شبکه توزیع گاز در شمال شرق کشور (که همواره نخستین محل افت فشار گاز در زمان های کمبود بوده)، شبکه گاز پایدار شد و جلوی افت فشار در شمال شرق گرفته شد.

عبور از زمستان بدون قطع گاز و خاموشی‌ها در حالی رقم خورد که «بیژن زنگنه» وزیر سابق نفت و تیم وی با توجه به اینکه می‌دانستند در چه شرایطی وزارت نفت و سوخت زمستانی را تحویل داده اند به شدت منتظر شکست وزارت نفت دولت سیزدهم و قطع برق و خاموشی‌های گسترده در زمستان بودند.

اقدامات به موقع وزارت نفت در دولت سیزدهم نه تنها جلوی این اتفاق را گرفت، بلکه در کنار آن تولید و صادرات نفت ایران افزایش پیدا کرد و تولید نفت برای نخستین بار در سه سال گذشته به بالای ۲.۵ میلیون بشکه در روز رسید.

صادرات نفت ایران نیز بر اساس اعلام سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی به بالای یک میلیون بشکه در روز رسیده است و همه اینها در شرایطی است که تحریم‌های نفتی ایران همچنان ادامه دارد.