قرآن؛ نقشه راه مواجهه با قدرت‌های سلطه‌گر
ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا، از جمله مؤلفه‌های ثابت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه اخیر بوده است؛ رویکردی که ریشه در تجربه تاریخی ملت ایران، نگاه راهبردی به استقلال سیاسی و بی‌اعتمادی به آمریکا دارد.
به گزارش نبأپرس، در بحبوحه تداوم فشارهای سیاسی و اقتصادی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران، ضرورت ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی‌های قدرت‌های جهانی بار دیگر به موضوعی داغ در فضای نخبگانی کشور بدل شده است. دو تن از اساتید دانشگاه ، با تأکید بر مبانی دینی و تجارب تاریخی جمهوری اسلامی، بر لزوم تقویت درون‌زایی ملی، عقلانیت مقاوم و دیپلماسی عزت‌محور تأکید می‌کنند.
قاسم جعفری، عضو هیئت علمی دانشگاه و از نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی، در ابتدای گفت‌وگو با استناد به تعالیم قرآنی خاطرنشان کرد: «رفتار ایمانی، چه در عرصه فردی و چه در عرصه جمعی، باید مبتنی بر معارف و احکام الهی باشد. خداوند به صراحت فرموده که کفار از شما هرگز راضی نمی‌شوند مگر آنکه دین خود را رها کرده و تابع شریعت آن‌ها شوید.»
وی با تقسیم‌بندی جغرافیای سیاسی جهان اسلام به دو بخش دارالاسلام و دارالکفر، تصریح کرد: «اسلام تفاوتی قائل شده بین کسانی که با ما سر جنگ ندارند و آن‌هایی که در حال توطئه و دشمنی هستند. با گروه اول می‌توان تعامل داشت، اما گروه دوم که مصداق بارز آن‌ها امروز رژیم صهیونیستی و ایالات متحده هستند با اسلام در جنگند و قرآن تکلیف این مواجهه را مشخص کرده است.»
تجربه اسارت، تجربه مذاکره
جعفری در بخش دیگری از سخنانش با بهره‌گیری از تجربه شخصی خود در دوران اسارت در اردوگاه‌های ارتش بعث، به تشریح یک الگوی روان‌شناختی در رفتار دشمن پرداخت: «در بازجویی‌ها یاد گرفته بودیم که اگر کسی در برابر دشمن مقاومت نشان دهد، اگرچه در روزهای اول ممکن است تحت فشار باشد، اما در نهایت دشمن ناامید می‌شود و او را رها می‌کند. اما اگر کسی از ابتدا شروع به دادن اطلاعات می‌کرد، دشمن احساس می‌کرد که می‌تواند بیشتر و بیشتر بگیرد.»
او این الگو را به رفتار آمریکایی‌ها در مذاکرات تعمیم داد و گفت: «وقتی آن‌ها احساس کنند طرف مقابل از مواضعش عقب‌نشینی کرده، آتش خواسته‌هایشان شعله‌ورتر می‌شود. این همان چیزی است که امروز در مذاکرات شاهدش هستیم.»
آیا عقلانیت به معنای تسلیم است؟
برخی منتقدان سیاست مقاومت، از عقلانیت اقتصادی و مصلحت‌سنجی راهبردی سخن می‌گویند. اما جعفری معتقد است این نوع عقلانیت گاه به خطای محاسباتی می‌انجامد: «برخی گمان می‌کنند با امتیاز دادن، می‌توان دشمن را راضی کرد. اما این‌ها در واقع پستان خود را به دست گاو داده‌اند، نه اینکه از گاو سودی ببرند.»
وی این دیدگاه را نوعی فریب رسانه‌ای برای افکار عمومی می‌داند و با اشاره به ضرب‌المثل معروفی می‌افزاید: «این منطق در میدان واقعیت جواب نمی‌دهد. تاریخ نشان داده هر جا عقب نشستیم، دشمن پیش آمده است.»
هزینه مقاومت یا بهای تسلیم؟
مسئله هزینه‌ها، یکی از دغدغه‌های اصلی مردم در مواجهه با سیاست مقاومت است. جعفری در این‌باره اذعان دارد که مقاومت بی‌هزینه نیست: «بله، تحریم هست، فشار اقتصادی هست، ایران‌هراسی و اسلام‌هراسی هست. اما همه این‌ها در برابر تسلیم شدن چیزی نیست. تجربه صدام، قذافی و برخی جریان‌های سوری نشان می‌دهد که تمکین به خواسته‌های دشمن نهایتاً سرنوشت دردناکی به دنبال دارد.»
رهبر معظم انقلاب نیز بارها بر این نکته تأکید کرده‌اند که «هزینه مقاومت کمتر از هزینه تسلیم است». جعفری می‌گوید این گزاره نه یک شعار، بلکه محصول تجربه‌ای تاریخی و استراتژیک است.
جواد بخشی: خطای راهبردی در برابر غرب را تکرار نکنیم
جواد بخشی الموتی، استاد دانشگاه، نیز در ادامه این گفت‌وگو با اشاره به ضرورت یک رویکرد پایدار و مدبرانه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی، تصریح کرد: «یکی از مشکلات بزرگ امروز این است که برخی تصور می‌کنند می‌توان با دادن امتیازهای کوچک، فشارهای بزرگ را کم کرد. اما تجربه مذاکرات و تعاملات ما با غرب نشان می‌دهد که این یک خطای راهبردی است. هر بار که ایران قدمی به عقب گذاشته، طرف مقابل نه تنها رضایت نداشته، بلکه درخواست‌هایش افزایش یافته است.»
وی در ادامه افزود: ما باید ظرفیت‌های داخلی را تقویت کنیم؛ اقتصادی که وابسته به نفت نباشد و بتواند در برابر تحریم‌ها مقاومت کند. در کنار آن، همبستگی و وحدت ملی از هر زمان دیگری ضروری‌تر است. این دو عنصر کلیدی هستند که می‌توانند فشارهای بیرونی را بی‌اثر کنند.
دیپلماسی عزت‌محور؛ نه تسلیم، نه جنگ‌طلبی
بخشی در تشریح نوعی دیپلماسی هوشمند تأکید کرد: دیپلماسی ما باید هوشمندانه و مقتدر باشد. نه تسلیم که فقط باعث جری‌تر شدن دشمن می‌شود، و نه جنگ‌طلبی بی‌محابا که به کشور آسیب بزند. بلکه دیپلماسی مبتنی بر حفظ عزت ملی و دفاع از منافع اساسی جمهوری اسلامی.
پایان پیام/
لینک خبر: