«وحدت» در آئینه کلام امامین انقلاب و رئیس‌جمهور

«وحدت» بنیادی‌ترین اصل قوام و دوام هر مجموعه انسانی اعم از خانواده و کشور و امت است. نظام جمهوری اسلامی از بدو شکل‌گیری، به تحقق این مهم هم در عرصه داخلی و هم در سطح بین‌الملل و به‌ویژه جهان اسلام اهتمام عملی داشته است و این امر در گفتار و رفتار مسئولان نظام به‌ویژه امامین انقلاب و رئیس‌دولت وفاق ملی نمودی روشن داشته است.

 

به گزارش نبأپرس، در تقویم جمهوری اسلامی ایران حدفاصل میان دو روایت سنّی و شیعی از میلاد مبارک پیامبر اعظم (صلوات‌الله علیه) هفته وحدت نام گذاری شده تا اهتمام حاکمیت را به این مقوله حیاتی بنمایاند و گواه جایگاه رفیع این مؤلفه در دکترین حکمرانی نظام جمهوری اسلامی باشد.

نظامی که هم شکل‌گیری‌اش را مرهون وحدت و یکپارچگی ملت است، هم تداوم و استمرارش را، و حالا بنا بر آموزه‌های پیامبر رحمت تحقق این مهم را هم در داخل و هم در سطح بین‌الملل و به‌ویژه دنیای اسلام در دستور کار قرار داده است.

 

در جهان معاصر که بنیان استیلای قدرت‌های بزرگ بر تفرقه و چندپارگی دیگر حکومت‌ها بنا شده، و سیاست معروف انگلیسی «تفرقه بینداز و حکومت کن» مناسبات دنیای امروز را متأثر ساخته و تکثر دینی و مذهبی و قومی و فرهنگی را بستری برای نزاع و درگیری ملت‌ها کرده تا از آب گل‌آلود این تنش‌ها ماهی منافع خویش را صید کند، جمهوری اسلامی پرچمدار آرمان وحدت امت اسلامی بوده و به نحوی عملی به تحقق آن التزام داشته و با هر اقدام وحدت‌شکنی مقابله کرده است.

بارزترین گواه آن نیز توجه و تذکر مکرر رهبران نظام از بدو شکل‌گیری جمهوری اسلامی به وحدت در همه سطوح، به‌ویژه وحدت میان مذاهب اسلامی است که اتفاقا از دیرباز مجال تفرقه‌افکنی قدرت‌های استعمارگر بوده است.

 

«وحدت کلمه»، اکسیر پیروزی

تأکید معمار کبیر انقلاب بر کلیدواژه «وحدت کلمه» در همین راستا بوده است؛ اکسیری که به اعجاز آن هم انقلاب عظیم اسلامی ایران را به پیروزی رساند، هم بعد از آن نهال نوپای نظام را از کوران توطئه‌های دشمنان عبور داد: «ما باید از همۀ طبقات ملت تشکر کنیم که این پیروزی تا اینجا به واسطۀ وحدت کلمه‏‎ ‎‏بوده است. وحدت کلمۀ مسلمین ـ همه، وحدت کلمۀ اقلیت‌های مذهبی با مسلمین،‏‎ ‎‏وحدت دانشگاه و مدرسۀ علمی، وحدت طبقۀ روحانی و جناح سیاسی. باید همه این‏‎ ‎‏رمز را بفهمیم که وحدت کلمه رمز پیروزی است؛ و این رمز پیروزی را از دست ندهیم و‏‎ ‎‏ـ خدای نخواسته ـ شیاطین بین صفوف شما تفرقه نیندازند.» (صحیفه امام؛ ج ۶، ص ۹)

وحدت اما در منظومه باور حضرت روح‌الله تنها به کار تمشیت امورات داخل نمی‌آید و اتفاقا در بعد بین‌الملل و به‌ویژه در دنیای اسلام هم موضوعیتی اساسی دارد، از این‌رو ایشان مدام دنیای اسلام و امت مسلمان را به ضرورت این امر توجه می‌داد و از تفرقه برحذر می‌داشت؛ «بدبختی‌های مسلمین برای این تفرقه‌ای است که بینشان هست.» از این رو به ملت‌های مسلمان توصیه می‌کرد «با هم اجتماع کنند و حکومت‌ها را الزام کنند به اینکه دست از تفرقه بردارند و دست از حمایت از منافع اجانب هم بردارند» (صحیفه امام ۱۳۷۸ ج ۴: ۴۴۵)

 

ایشان از انفعال حاکمان سرزمین‌های اسلامی که در سایه انفعالشان اسرائیل مجال جنایت می‌یافت بسیار گله داشتند و آن جمله معروف «اگر مسلمین مجتمع بودند، هرکدام یک سطل آب به اسرائیل می‌ریختند او را سیل می‌برد» ناظر به همین تفرقه مذموم میان کشورهای اسلامی است. از این‌رو تأکید می‌کرد: «دولتهای ممالک نفت خیز اسلامی لازم است از نفت و دیگر امکاناتی که در اختیار دارند، به عنوان حربه علیه اسرائیل و استعمارگران استفاده کرده، از فروش نفت به آن دولت‌هایی که به اسرائیل کمک می کنند خودداری ورزند.

با داشتن آن همه ذخایر، آن همه امکانات اگر یک هفته نفت خودشان را به روی این جنایتکارها ببندند، تمام مسائل حل خواهد شد معذلک می گویند که ما این کار را نمی کنیم» (صحیفه امام؛ ج ۱۶، ص ۳۲۴ـ۳۲۵) و ابراز امیدواری می‌کرد: بین دولت‌های اسلامی یک اخوتی، اخوت اسلامی، همان‌طوری که قرآن امر فرموده است، پیدا بشود؛ که اگر این اخوت اسلامی در بین ممالک اسلامی پیدا بشود، یک قدرت عظیمی است که هیچ یک از قدرت‌های دنیا نمی‌توانند. به پای آن باشند [صحیفه امام ۱۳۷۸ ج۸: ۸۸].

امام خمینی (ره): اگر مسلمین مجتمع بودند، هرکدام یک سطل آب به اسرائیل می‌ریختند او را سیل می‌برد.این رویکرد توسط جانشین خلف حضرت امام (ره) نیز دنبال شد و مقام معظم رهبری از بدو دوران زعامت‌شان اهتمام ویژه‌ای به امر وحدت در دو ساحت داخلی و دنیای اسلام داشتند.

ایشان از سویی در عرصه داخلی همواره گروه‌های مختلف فکری و جناح‌های سیاسی را به وحدت و تمرکز بر اشتراکات و پرهیز از اختلافات توصیه فرموده و بر شنیده شدن صدای واحد از مجموعه حاکمیت و نیز طیف‌های مختلف مردم تأکید کرده‌اند، از سویی در بعد بین‌الملل ایجاد همگرایی بین کشورهای اسلامی به منظور تحقق وحدت را دنبال کرده‌اند.

 

«وحدت»، پیش‌نیاز امنیت

تأکید معظم‌له بر حفظ وحدت در داخل کشور یکی به آن دلیل است که آن را پیش‌نیاز «امنیت ملی» می‌دانند، از این‌رو به منظور حفظ امنیت جامعه بر حفظ وحدت اصرار دارند. ایشان در تشریح ضرورت این مهم فرمودند: «من بر روی وحدت ملّی تأکید بیشتری دارم، به خاطر اینکه امنیت هم ناشی از وحدت است، اگر وحدت نباشد، امنیت ملّی هم به خطر می‌افتد و ایجاد ناامنی می‌شود.»

در مقطعی دیگر نیز ایشان با تصریح به این نکته که دشمن دو نقطه اساسی وحدت ملی و امنیت ملی را هدف گرفته است، بر اهمیت حفظ وحدت ملی تأکید کرده و فرمودند «وحدت ملی مهم است، نگذارید وحدت را به هم بزنند. یعنی در مسائل اساسی کشور آنجایی که پای منافع ملت در میان است، اختلافات مذهبی، اختلافات سیاسی، اختلافات گروهی، اختلافات قومی باید به کنار گذاشته شود و همه باید در کنار هم باشند.» (۲۰/۰۶/۱۴۰۲ در دیدار مردم استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی)

این امر البته از جانب امت ولایتمدار به گوش جان نیوشیده شد و در جریان جنگ ۱۲ روزه به نیکوترین شکلی به عرصه تحقق رسید. سکاندار حکیم انقلاب هم انسجام شکل گرفته را به‌مثابه یکی از عوامل ناکامی دشمن در جریان جنگ ۱۲ روزه عنوان کرده و بر ضرورت حفظ و تداوم آن تأکید کردند. ایشان به همه «اهل بیان، اهل قلم، آنهایی که حرف می‌زنند، آنهایی که می‌نویسند، آنهایی که تحقیق می‌کنند، آنهایی که توییت می‌زنند» در خصوص آن تذکر داده و فرمودند: «بفهمند چه کار می‌کنند. این اتّحاد مقدّس، این اجتماع عظیم، این سپر پولادین از دلهای مردم و اراده‌های مردم نباید خدشه‌دار بشود.» این تأکید و تعبیر کم‌نظیر «مقدس» نشان از موضوعیت اساسی «اتحاد» برای مقام معظم رهبری دارد.

 

اصرار رهبری بر اتحاد و انسجام اما اختصاص به داخل کشور ندارد و ایشان این مهم را در عرصه بین‌المللی و به‌ویژه در جهان اسلام هم ضرورتی غیرقابل اغماض می‌دانند.

یکی از مصادیق اهتمام ایشان به این مقوله حیاتی تشکیل «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» در سال ۶۹ یعنی نخستین سال زعامت ایشان است که با هدف بهبود روابط کشورهای اسلامی و رفع اختلافات پیروان مذاهب مختلف اسلامی، مجالی برای گفت‌وگو و تبادل نظر اندیشمندان دنیای اسلام فراهم آورد. برگزاری مستمر این رویداد در تمام این سال‌ها و عملیاتی شدن راهکارهای آن نتایج قابل توجهی در کاستن از اختلافات دنیای اسلام و همگرایی مسلمانان داشته است.

در این راستا و در گستره داخلی، ایشان نسبت به برگزاری مراسمی که به اختلاف بین شیعه و سنی در داخل کشور دامن می‌زند نیز همواره تذکر داده و فرمودند: «این جور نباشد که کسی از یک گوشه‌ای خیال کند، دارد از شیعه دفاع می‌کند و تصور کند دفاع از شیعه به این است که بتواند آتش دشمنی ضد شیعه و غیر شیعه را برانگیزد، این دفاع از شیعه نیست؛ این دفاع از ولایت نیست، اگر باطنش را بخواهید، این دفاع از آمریکاست؛ این دفاع از صهیونیست‌هاست». (۹۳/۱۰/۱۷)

از منظر رهبر انقلاب عزت روزافزون اسلام و مقابله با زورگویی و باج‌طلبی قدرت‌های بزرگ در گرو وحدت و بصیرت امت اسلامی است و راه مواجهه مؤثر با جنایات بی‌سابقه رژیم صهیونیستی و حامیان آن در فلسطین و لبنان، اتحاد و همدلی و هم‌زبانی دولت‌های اسلامی است. و ریشه‌کن شدن غده سرطانی اسرائیل از منطقه بسته به اتحاد دنیای اسلام است.

رهبر انقلاب در تبیین اهمیت وحدت می‌فرمایند: «وحدت یک تاکتیک نیست، وحدت یک اصلی از اصول اسلام است، وحدت یک امر قرآنی است. اینکه می‌فرماید «وَ ‌اعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعاً وَ لاتَفَرَّقوا»، خیلی مهم است؛ […] یعنی مسئله‌ی وحدت یک اصل قرآنی است و ما نباید از آن غفلت کنیم.‌ (۱۴۰۳/۰۶/۲۶)

ایشان تأکید کرده‌اند: «تصوّر نکنیم با این [کار] که ما هر سال در هفته‌ی وحدت دُور هم می‌نشینیم، سخنرانی می‌کنیم، حرف میزنیم، حالا یک جلسه، دو جلسه‌ی دیگر در این طرف و آن طرف دنیا بنشینیم دُور هم حرف بزنیم، وظیفه‌ی ما انجام گرفته؛ نه، وظیفه با این چیزها تمام نمی‌شود؛ لازم است که هر کسی، در هر نقطه‌ای، در هر جایی که حضور دارد، محور بحث مهمّ اتّحاد باشد؛ و بحث کنیم، تبیین کنیم، تحریض کنیم، برنامه‌ریزی کنیم، تقسیم کار کنیم در این زمینه‌ها؛ این کار واجب و لازمی است که باید انجام بگیرد.»(دیدار میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی‌ و جمعی از مسئولان نظام ۱۴۰۰/۸/۲)

رهبری بارها جدایی و تفرقه امت اسلامی را زمینه‌ساز تحمیل منافع و مطامع استعمارگران، آمریکا، رژیم صهیونیستی و دیگر زیاده‌خواهان بر ملت‌ها دانسته و تأکید کرده‌اند: اگر مسلمانان متفرّق نبودند، می‌توانستند با پشتوانه و استفاده از امکانات یکدیگر، مجموعه واحدی را تشکیل دهند که از همه قدرت‌های بزرگ، قدرتمندتر بود و دیگر نیازی به تکیه به آمریکا نداشتند.

به اعتقاد و باور ایشان عزت روزافزون اسلام و مقابله با زورگویی و باج‌طلبی قدرت‌های بزرگ در گرو وحدت و بصیرت امت اسلامی است و راه مواجهه مؤثر با جنایات بی‌سابقه رژیم صهیونیستی و حامیان آن در فلسطین و لبنان، اتحاد و همدلی و هم‌زبانی دولت‌های اسلامی است. و ریشه‌کن شدن غده سرطانی اسرائیل از منطقه بسته به اتحاد دنیای اسلام است: «با شکل‌گیری امت اسلامی، مسلمانان با قدرت درونی خود می‌توانند غده سرطانی و خبیث رژیم صهیونی را از فلسطین بردارند و نفوذ و تسلط و دخالت زورگویانه آمریکا در منطقه را نیز از بین ببرند.» (۱۴۰۳/۰۶/۳۱)

 

علاوه بر امامین انقلاب، رئیس دولت چهاردهم نیز دغدغه وحدت دارد و این مقوله برای او از چنان اهمیتی برخوردار است که اساسا گفتمان دولت خویش را در نسبت با آن تعریف کرده است. پزشکیان از نخستین روزهای پس از انتخاب با تأکید همواره بر «وفاق ملی» دلمشغولی خود را نسبت به این انگاره به اثبات رسانده است.

 

«وفاق»، گفتمانی در راستای وحدت

پزشکیان در نخستین نشست خبری خود در کسوت ریاست‌جمهوری که از قضا در هفته وحدت نیز برگزار شد با بیان اینکه روزی که برای نشست خبری انتخاب شده خود به خود با نگاه ما همخوانی دارد، گفت: هفته وحدت با آنچه که ما دنبال آن هستیم همخوانی دارد. باور و اعتقاد بنده این است همه کسانی که در کشور زندگی می کنند بر اساس توانمندی حق دارند و باید در جایگاهی قرار بگیرند که که حق شان است، مستقل از قومیت و نژادی که دارند.

رئیس جمهور بارها با تاکید بر این حقیقت که اگر با وحدت و وفاق عمل کنیم مشکل غیرقابل حلی در کشور وجود نخواهد داشت، گفته است: تلاش خواهیم کرد مشکلاتی که با آن مواجهیم را با همدلی، همراهی و همفکری از پیش‌رو برداریم و تلاش خواهیم کرد وفاق و وحدت را به عنوان یک میثاق مشترک بین خودمان داشته باشیم و اطمینان دارم اگر بتوانیم با هم و با وحدت عمل کنیم هیچ مشکلی در مملکت وجود نخواهد داشت که نتوانیم آن را حل کنیم.

پزشکیان در نشست اعضای مجلس خبرگان رهبری در ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ نیز بر پایبندی خود به باورها و اعتقادات اعلامی به ویژه وفاق ملی و اولویت وحدت برای خود تأکید و تصریح کرد:

هرگز حاضر نیستم کاری انجام دهم که کشور بهم بریزد، من از اقداماتی که دشمنان بتوانند از آن سوء استفاده کنند پرهیز می‌کنم. نباید کاری بکنم که انقلاب زیر سوال برود. اگر احساس کنم با اقدامی وحدت ملی خدشه‌دار می‌شود، آن کار را نمی‌کنم، چون وحدت برای من اولویت دارد.از زمان انتخابات تاکنون و در ادامه مسیر، به وحدت و انسجام به‌عنوان مهمترین اصل باور داریم.

رئیس‌جمهور حفظ انسجام را حتی بر تحقق سایر وعده‌های خویش نیز برتری داده و آن را به مثابه «اصل»ی لحاظ می‌کند که هر امر دیگری بایستی در ربط و نسبت با آن ارزیابی شود. پزشکیان بر این مهم در گفت‌وگویی که به مناسبت یکسالگی دولتش با سه تن از فعالان سیاسی داشت تأکید کرد و گفت: برای من، اصل، آن وحدت و انسجام داخلی است؛ نه فقط فیلترشکن یا مسائل مشابه. اگر کاری انجام شود که عده‌ای هم بابتش کف بزنند، اما در داخل منجر به شکاف و درگیری شود، این کشور را به‌مرور از درون دچار فرسایش می‌کند.

باور پزشکیان به مقوله وحدت نیز همچون رهبران انقلاب تنها منحصر به وفاق داخلی نیست و این مسأله برای وی همچنان که خود نیز بارها تأکید کرده است در مقیاس بین‌المللی و به‌خصوص در گستره جهان اسلام نیز موضوعیت دارد.

پزشکیان به‌ویژه این رویکرد را برای مقابله با جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه کارساز می‌داند و همواره بر این تأکید کرده است که اگر کشورهای اسلامی اتحاد داشته باشند این رژیم نخواهد توانست اینگونه بی محابا دست به کشتار و جنایت بزند.

رئیس دولت وفاق ملی در سی‌وهشتمین دوره کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی که با موضوع «همکاری‌های اسلامی و دستیابی بر ارزش‌های مشترک با تأکید بر مساله فلسطین» در تهران برگزار شد گفت: چرا دو، سه میلیون اسرائیلی، مسلمانان و جوان و پیر و بچه و زن را می‌کشند و مدرسه و بیمارستان و همه را بمباران می‌کنند، آن‌ها به این خاطر جرات می‌کنند این کار بکنند، چون ما با هم نیستیم و زبان و نگاه مشترک و وحدت اسلامی نداریم و سر چیزهای ساده باهم دعوا می‌کنیم. اگر با هم چنگ به ریسمان الهی بزنیم، هیچ قدرتی نمی تواند ما را زمین بزند.

 

وی همچنین در سی و نهمین دوره این کنفرانس که دوشنبه ۱۷ شهریور در تهران برگزار شد با اشاره به فتح مکه توسط رسول گرامی اسلام، و اینکه حضرت محمد (ص) بعد از شکستن بت‌ها اعلام کرد که مسلمانان با هم برادرند و ید واحده هستند. با طرح این سؤال که آیا ما پیروان این پیامبر هستیم؟

مجددا از تفرقه در جهان اسلام انتقاد و تصریح کرد: اگر پیروان رسول الله هستیم چرا هفتاد و دو ملت هستیم؟ چرا رژیم سفاک صهیونی در مقابل دیدگان ما مسلمانان را تکه تکه می‌کند، راه آب و غذا و زندگی را بر آنها می‌بندد.

پزشکیان با ابراز تأسف نسبت به وجود اختلافات و تفرقه میان مسلمانان، اظهار داشت: اگر جامعه اسلامی با هم بودند اسرائیل و آمریکا جرأت نداشتند به ما چپ نگاه کنند یا حق و حقوق ما را ضایع کند. مشکل اصلی اختلافات و تفرقه‌های ما با یکدیگر است. باید از خودمان شروع کنیم و وحدت و انسجام مورد نظر رسول خدا را در عمل پیاده کنیم.

پزشکیان: برای من، اصل، آن وحدت و انسجام داخلی است؛ اگر کاری انجام شود که عده‌ای هم بابتش کف بزنند، اما در داخل منجر به شکاف و درگیری شود، این کشور را به‌مرور از درون دچار فرسایش می‌کند.

رئیس‌جمهور در دیدارهای دوجانبه‌ای که به‌ویژه با رهبران کشورهای اسلامی داشته است نیز موضوع مهم اتحاد دنیای اسلام را یادآور شده و بر آن تأکید کرده است؛

از جمله در جریان سفری که به منظور شرکت در هفدهمین نشست سران سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) به جمهوری آذربایجان داشت در دیدار«شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان وحدت و انسجام کشورهای اسلامی را مؤثرترین راهکار برای رفع هر گونه تهدید علیه از سوی کشورهای زیاده‌خواه عنوان کرد و اظهار داشت: تقویت و گسترش روابط و همکاری‌ها با کشورهای همسایه و اسلامی موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران است که دولت بنده نیز اهتمام ویژه‌ای به آن داشته است.

وی همچنین در دیداری با شاهزاده خالد بن سلمان بن عبدالعزیز، وزیر دفاع عربستان سعودی بر ضرورت تحکیم وحدت و انسجام در جهان اسلام تأکید کرد و گفت: ما شما را برادران خود می‌دانیم و از ابتدای آغاز به کار دولت، بر تقویت ارتباطات برادرانه میان کشورهای اسلامی اهتمام داشته‌ایم.

پزشکیان با تأکید بر اینکه انسجام کشورهای اسلامی شرط لازم برای دستیابی به صلح، امنیت و توسعه اقتصادی پایدار در منطقه است، اظهار داشت: جای تأسف است که ملت‌هایی با قبله، کتاب و دین مشترک، در سرزمینی سرشار از برکت، درگیر اختلاف و فقر باشند، این وضع شایسته امت اسلامی نیست. سران کشورهای اسلامی می‌توانند با اراده‌ای مشترک، الگویی الهام‌بخش از همزیستی، رفاه و پیشرفت برای دیگر جوامع ارائه کنند.

انتهای پیام/


لینک خبر:



دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

18 − 16 =

دکمه بازگشت به بالا